Baixo o título de “Literatura e mercado: unha reflexión complexa” o xoves pasado participei nunha mesa redonda do IV Simposio o libro e a lectura: libro e mercado, organizado pola Asociación Galega de Editores e desenvolvido nas instalacións centrais do Consello da Cultura Galega, en Compostela. Compartín mesa con Xurxo Borrazás, Inma López Silva e Francisco Macías, este último actuando como moderador. Non tiña o pracer de coñecelos persoalmente, polo que ter esa oportunidade foi para min un motivo de celebración.
Inma deixou ben claro desde o principio algo que algunha xente non asume, ou non sabe asumir por falta de coñecemento, mostrándose en ocasións “contra o sistema” mentres obedecen as exixencias do mercado: que sistema literario e mercado literario son a mesma cousa. Tamén afirmou que a crítica non se implica suficientemente nas valoracións, que a promoción literaria se realiza con criterios caprichosos e que a afirmación de que é máis ruinoso publicar teatro que poesía é unha das falacias dos editores.
Xurxo valorou o facto de que os escritores galegos podemos escribir o que nos pete porque nunca hai consecuencias económicas, de ningún tipo. Denunciou a desnaturalizada identificación entre autores e institucións culturais, e afirmou rotundamente que “o único sistema de goberno válido para as artes é o que non existe”.
Pola miña parte, lembrei recentes actitudes mesiánicas pouco recomendábeis nalgunhas empresas culturais e resaltei que “os tempos mudaron e os directivos das empresas culturais da Galiza teñen que asumir que os novos receptores, se ben poden ser ideoloxicamente activos, non teñen tan frescos como nós aqueles referentes de loita político-social que non precisamos agora nomear”. Continuei argumentando que os produtos literarios están inmersos nunha oferta xeral de produtos de ocio caracterizados polo dinamismo, e isto inflúe nunha valorización abrumadora da interactividade e nunha sobreabundancia dos contidos superfluos, facilmente caducos e rapidamente substituíbeis.
Neste sentido, defendín unha literatura de contidos elaborados que trascenda a moda do banal e poda alimentar un futuro para a nosa industria da creatividade. Porque non creo que competir coa industria internacional do bestseller sexa unha opción asumíbel. Somos un país pequeno e iso implica que habemos de saír ao mercado exterior, mais non de calquera xeito. Ha de ser con orixinalidade, cunha etiqueta propia (que non deveña en uniforme) que caracterice unha visión do mundo susceptíbel de ser “descoberta” e estudada.
E para logralo nada mellor, ao tempo, que ser un país pequeno, pois os poucos máis facilmente chegan a acordo sobre a optimización dos recursos e a determinación de obxectivos comúns. Por iso terminei afirmando: “O noso grande reto hoxe é a coordinación de esforzos”.
More from Alfredo Ferreiro
Premios Xerais 2017: equipo de comunicación
Unha galería de fotos tiradas por Tiago Alves Costa & Alfredo Ferreiro, saíndo do porto de Cesantes (Redondela) e traballando …
O centro do mundo | Alfredo J. Ferreiro
Os tempos son duros, e as sensibilidades, inevitabelmente vanse mudando. Deste modo hai sucesos que antes, nun outro marco de …
